Ngay sau Cách mạng Tháng Tám, Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc “Tuyên ngôn độc lập” khai sinh ra nước Việt Nam dân chủ cộng hòa, với dã tâm xâm lược núp sau bóng quân Anh dưới danh nghĩa Đồng Minh vào giải giáp quân Nhật thực dân Pháp đã đem quân trở lại nước ta, một lần nữa toàn dân tộc đã đứng lên. Mở màn từ Nam bộ (23/9/1945) đến ngày “Toàn quốc kháng chiến” (19/12/1946) quân và dân ta đã trải qua cuộc kháng chiến trường kỳ. Trải qua các giai đoạn phòng ngự, cầm cự và phản công cuộc kháng chiến trường kỳ toàn dân, toàn diện này đã đi đến thắng lợi bằng chiến thắng tại chiến dịch Điên Biên Phủ.

            Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ đã góp phần quyết định đập tan hoàn toàn dã tâm xâm lược của thực dân Pháp và can thiệp Mỹ, buộc chúng phải ký Hiệp định Giơ-ne-vơ, kết thúc chiến tranh ở Đông Dương, mở ra một thời kỳ mới cho cách mạng Việt Nam, Lào và Cam-pu-chia, góp phần quan trọng đối với phong trào giải phóng dân tộc, mở đầu sự sụp đổ của chủ nghĩa thực dân cũ trên phạm vi toàn thế giới.

 Chiều ngày 7/5/1954 lá cờ Quyết chiến Quyết thắng của Quân đội ta đã tung bay trên nóc hầm tướng Đờ Cát báo hiệu kết thúc chiến dịch. (Ảnh TL)

 Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ mang tầm vóc thời đại, thể hiện sự lãnh đạo sáng suốt của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh; của chủ nghĩa yêu nước, tinh thần cách mạng, sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, bản lĩnh và trí tuệ Việt Nam, của ý chí quyết chiến, quyết thắng và sức mạnh của Quân đội nhân dân, lực lượng vũ trang nhân dân Việt Nam. Chiến thắng Điện Biên Phủ đồng thời là chiến thắng của tình đoàn kết chiến đấu bền chặt, thủy chung, son sắt giữa quân đội, nhân dân 3 nước Đông Dương và sự đoàn kết, giúp đỡ, ủng hộ của các nước anh em và bạn bè quốc tế.

            Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ đã kết thúc thắng lợi cuộc kháng chiến 9 năm chống thực dân Pháp và can thiệp Mỹ; chấm dứt hoàn toàn ách xâm lược của thực dân Pháp trên đất nước ta và các nước trên bán đảo Đông Dương; bảo vệ và phát triển thành quả Cách mạng Tháng Tám năm 1945; mở ra giai đoạn cách mạng mới, tiến hành cách mạng xã hội chủ nghĩa ở miền Bắc, đấu tranh giải phóng miền Nam, thống nhất Tổ quốc, đưa cả nước đi lên chủ nghĩa xã hội.

            Với địa bàn chiến lược và truyền thống ái quốc, trong cuộc kháng chiến chống Pháp mà kết thúc là chiến dịch Điện Biên Phủ, sự hi sinh và đóng góp của quân dân Nghệ Tĩnh nói chung và huyện Thanh Chương là hết sức to lớn. Đúng như đánh giá của Tổng Bí thư Lê Duẩn: “Không có Thanh-Nghệ-Tĩnh, không có chiến thắng Điện Biên Phủ”.

 Đội Quân xe thồ phục vụ hầu cần trong chiến dịch Điện Biên Phủ. (Ảnh TL)

   Theo nhiều nguồn tài liệu, đặc biệt là cuốn “Lịch sử Đảng bộ huyện Thanh Chương”  thực hiện chỉ đạo của cấp trên với khẩu hiệu: “tất cả cho tiền tuyến”, “tất cả để chiến thắng” trong chiến cuộc Đông Xuân 1953-1954 và chiến dịch Điện Biên Phủ “toàn huyện đã huy động 11 034 dân công và thanh niên xung phong…Tính riêng 6 tháng đầu năm 1954 hơn 820 thanh niên đã xung phong lên đường nhập ngũ…Toàn dân đã ra sức tăng gia sản xuất, tiết kiệm ăn độn nhiều ngô khoai dành phần lúa gạo tốt để chi viện cho chiến trường” (Lịch sử Đảng bộ huyện Thanh Chương 1930-1975, trang 202).

            Trong kí ức ông Trần Bính (đã mất) ở xã Thanh Long vẫn vẹn nguyên khoảnh khắc người đồng đội cùng tiểu đội là anh hùng Phan Đình Giót (Cẩm Xuyên, Hà Tĩnh), ngã xuống trước lô cốt của kẻ thù trong trận diệt cứ điểm Him Lam vào tháng 3/1954. “Ngày ấy, sự hi sinh của anh Giót và các anh hùng Tô Vĩnh Diện, Bế Văn Đàn…đã tạo nên động lực tinh thần mạnh mẽ cho toàn quân”, ông Bính từng nhớ lại. Ông Bính cũng cho biết cùng đợt nhập ngũ với ông ở Thanh Chương, chỉ tiêu khám tuyển chỉ 100 người  nhưng có tới 600 người dự tuyển

            Sau chiến thắng quân và dân huyện Thanh Chương đã được Chính phủ tặng thưởng Huân chương chiến thắng hạng 3, xã Minh Tiến được tặng thưởng Huân chương chiến thắng và cờ danh dự của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Trong số 15 cán bộ, chiến sỹ được tuyên dương Anh hùng LLVTND trong chiến dịch Điện Biên Phủ thì Nghệ An vinh dự có 3 người. Trong đó có ông Đặng Đình Hồ (xã Phong Thịnh) đã “hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ chỉ huy bộ đội mở cửa đánh vào đồi C, nổi tiếng với lối đánh thọc sâu chia cắt, nhanh như sóc, mạnh như  hổ”.

            Sau chiến thắng, không ít người dân xứ Nghệ đã chọn Điện Biên là quê hương thứ hai của mình. Cộng đồng người xứ Nghệ tại Điên Biên hiện nay gồm nhiều thế hệ. Trong đó thế hệ đầu tiên là những cựu chiến binh, thương binh, cựu TNXP tham gia chiến dịch Điện Biên. Cộng đồng người xứ Nghệ nói chung và Thanh Chương nói riêng ngày một trở nên đông đảo. Theo một thống kê chưa đây đủ chỉ riêng ở Thành phố Điện Biên vào năm 2024 có khoảng trên 600 người. Trong đó nhiều người là cán bộ lãnh đạo quản lý, doanh nhân, trí thức. Cộng đồng người xứ Nghệ vẫn phát huy truyền thống yêu nước, hiếu học, luôn hướng về cội nguồn, quê hương với tình cảm yêu mến, tự hào.

            Tiếp nối chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ, dân tộc ta đã viết tiếp bản anh hùng ca chói lọi trong thời đại Hồ Chí Minh, lập nên những chiến công hiển hách: Chiến thắng “Hà Nội - Điện Biên Phủ trên không” năm 1972; chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử năm 1975, giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước, bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ, cả nước đi lên xây dựng chủ nghĩa xã hội.

   Anh hùng LLVT  Đặng Đình Hồ (xã Phong Thịnh)- một trong 15 người được tuyên dương Anh hùng sau chiến thắng Điện Biên Phủ. (Ảnh TL)

  Phát huy tinh thần chiến thắng Điện Biên Phủ, trải qua gần 40 năm đổi mới, dưới sự lãnh đạo của Đảng, công cuộc đổi mới của đất nước đã đạt được nhiều thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử, góp phần làm cho “Đất nước ta chưa bao giờ có được cơ đồ, tiềm lực, vị thế và uy tín quốc tế như ngày nay” như lời cố Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã từng nhận định.

            Tuy nhiên, trước những biến động nhanh chóng, khó dự báo của tình hình thế giới và khu vực, đòi hỏi chúng ta tiếp tục phát huy những bài học lịch sử quý báu từ chiến thắng Điện Biên Phủ trong điều kiện mới. Đó là bài học về giữ vững và tăng cường vai trò lãnh đạo của Đảng, không ngừng nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng. Là bài học về phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc trong tình hình mới. Bài học về tinh thần độc lập, tự chủ, tự lực, tự cường, kết hợp sức mạnh dân tộc và sức mạnh thời đại. 

            71 năm đã trôi qua, đa số những người làm nên chiến thắng ngày ấy đã xanh rờn dưới cỏ nhưng chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ mãi mãi là niềm tự hào, là nguồn sức mạnh tinh thần to lớn cổ vũ toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta ra sức phấn đấu thực hiện thắng lợi mục tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội mà Đại hội đảng các cấp, đại hội XIII của Đảng đã đề ra. Kỷ niệm 71 năm chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ, chúng ta càng thêm tự hào về Đảng Cộng sản Việt Nam quang vinh, về Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại; tự hào về dân tộc Việt Nam và Quân đội nhân dân Việt Nam anh hùng.

                                                                                                                                                                                                          Trần Đình Hà.

.